Shillong Nailur 19: Ka Dorbar Shnong Mawïongrim bad Mawiong Umjapung, kila dawa naka sorkar jylla ba kadei ban bujli noh daka Pump kaba thymmai, ban pynpoi umbam umdih ia ki nongshong shnong ha Mawiongrim bad Mawiong Umjapung na ka tyllong um ba don ha Umshing.
Kine ki Shnong kila pynpaw ruh iaka jingbynniaw halor ka jingshem ba ka Meghalaya Dairy Processing Centre bad jaka shoh doh (Slaughter House), Mawiong kila pyntuid ia baroh ki jaboh ba ki pynmih sha ka Wah Umshing.
Kane ka jingdawa kine ki Shnong kala mih hadien ka jinghiar jurip ia ka tyllong um bad ia ka jingpyntuid jakhlia jong kine ki jaka treikam ka Sorkar dang shen.
U Rangbah Shnong ka Mawiongrim Bah Sorbar L Nongpyiur, u la iathuh ba ka Shnong Mawiongrim bad ka Mawiong Umjapung kila pynlong ia ka jingjurip haka 10 tarik u Nailar, bad la shem ba ka jingjynjar ba mad mynta da ki Nongshnong (jingkyrduh um) ka dei namar ka jingbym treikam thikna jong ki Pump kiba ka Tnad PHE kala pyndait ha ka tyllong um.
Kat kum ka jingiathuh jong u, ki Nongshongshnong mynta kila hap ban shu thied ia ka umbam umdih namar ka jingbym ioh thikna ia ka um bad lada ki ioh ruh, ka um ka dei kaba jaboh bad ka bym long satia ban pyndonkam. U ong ba kane kala ktah jur ia ki nongshongsnong khamtam ia kito kiba duna ha ka ioh ka kot.
Haba phai sha ka jingjaboh ka um, une u Nongialam Shnong u pyntip ba ka daw hi ka dei ka jingpyntuid jakhlia jong ka Dairy bad ka jaka shoh doh.
“Kaba ima ka long ba ha ka jingjurip, ngi la lap ba ki jaka ba pyntuid jakhlia na ka jaka shoh doh ki la syllen lut bad ki niut ki nier baroh ki la iap lut, kaba pyni ba ka jaboh ba pynmih na kane ka jaka ka dei kaba long bih. Yn jia aiu lada kane ka um ka tuid sha ka Wah kaba tan um da ki nongshongshnong” ula buh jingkylli.
U Nongwad jingtip lyngba ka RTI Bah Disparsing Rani ula iathuh ba ula pan RTI ia ka jingjaboh jong ka Wah Umshing na ka Directorate of Animal Husbandary and Veterinary bad na ka ophis jong u Chief Engineer PHE.
“Ki don 6000 ne 7000 ngut ki nongshongshnong ka Mawiongrim kiba shaniah ha ka wah Umshing ban ioh ia ka umbam umdih hynrei kaba sngewsih ka long ba kane ka wah ka don hapdeng ka jingma naka jingpyntuid jaboh na ka Dairy bad na ka jaka ot doh” ong u Bah Disparsing Rani.
U la ong, ba ula kylli lyngba ka RTI naka PHE ban pynbiang ia ki jingtip balei ym shim la leh eiei ban ujor pyrshah iaka Meghalaya Dairy Processing Centre bad iaka jaka shoh doh, Mawiong bad ka jubab ba ioh ka long ba ka tnad kala dep ban ujor pyrshah ia kitei.
“Kano kano ka jingtei shwa ban shna kadei ban don iaka DPR hynrei ka jingkylli kaba mih ka long ka DPR kaba kumno kila shna ban pyntuid iaka jaboh bad ia ki doh pyut sha ka wah. Ka PHE kala dei ban ujor sha ka National Green Tribunal (NGT) ba kan khang noh shi syndon iaka jaka ot doh bad iaka jaka saiñ dud” ong u Bah Disparsing haba bynrap
“lada ka PHE kam lah ban leh da kaba tyngeh, ki Rangbah Shnong kin hap ban leit ujor noh sha ka NGT”.