Shillong, Nailur 18 : Ka kaiphod Comptroller & Autditor General (CAG) kala lap ba ki don shibun ki jingduna ha ka jingpyntreikam ia ka Chief Minister’s Social Assistance Scheme (CMSAS).
Ka kaiphod kala kdew ba ka don ka jingpynslem ban pyllait ia ka bai bam tynmen/song jingiarap namar ba ka don ka jingpynslem ban pyllait ia ka pisa da ka Directorate of Social Welfare bad ki CDPO.
Ka jingsiew sha ki nongioh skhim ka long lyngba ka cheque, ka rukom kaba buh jingma ba ka pisa ka lah ban nym poi sha ki nongiohskhim bala don kyrteng.
Ka Audit kala lap ruh ia ka jingbym biang ha ka rukom buh ia ki record, kynthup ia ka jingbuh kyrteng ia ki nongioh skhim kaba lam sha ka jingsiew arsien bad ruh ka jingsiew bym hok sha ki nongioh skhim kiba ioh ruh ia ki jingmyntoi na kiwei kiwei ki skhim.
“Ha ka jingkhmih bniah ia baroh, ka Audit ka pynkut ba ka jingpyntreikam ia ka CMSAS ka don ia kum kine ki jingduna bad ka daw hi ka dei namar ka jingbym pyntreikam ia ka skhim da ka DBT Mode, kaba iarap ban ban pynbeit ryntih ia ka rukom ithuh/register kyrteng jong ki nongioh skhim, ban pyniaid ia ka jingsiew pisa bad kiwei kiwei” ong ka kaiphod.
Ha ka jingbishar ia ki kot ki sla na ki CDPO la shem ba hapdeng u Iaiong 2017 haduh Naitung 2020, ka pisa ba T, 68.01 lak la pyllait ban siew ia ka bai bam/song jingiarap sha ki 1041 ngut ki nongioh skhim hapoh ka CMSAS, ia kaba ym shym la rung ha ka bank account jong ki nongioh skhim namar ba kam iaid ka jingpynthep pisa na ka Bank.
Ka daw jong kane ka dei namar ka jingbakla ki Bank Account number bad kiwei kiwei. Hynrei na ki kot ki sla ka pyni ba kam don satia ka record ba pyni ba ki CDPO kila leh eiei ban pynbeit ia kane ka jingeh lane ka jingshim ia ka sienjam ban pyntip sha ki nongiohskhim ba kin ai ia ki Bank Account Number kiba biang.
Kat kum ki kyndon ka CMSAS, la kren shai ba dei ban shim ia ka thup kyrteng jong ki nongioh skhim kat kum ki Block MIS na ka bynta Indira Gandhi National Widow Pension Scheme (IGNWPS) bad ka Indira Gandhi National Disability Pension Scheme (IGNDPS) khnang ban lait naka jingshna thok.
Haba bishat ia ki data jong ki C&RD Block jong ka IGNWPS bad ka thup kyrteng ki Kmie ba ri khun marwei ba ioh ia ka CMSAS ha ki phra tylli ki Block bala jied, ka pyni ba haduh 41 ngut ki Kmie ba ri khun marwei kila ioh ia ka jingmyntoi haduh T. 5.23 lak na kine ki artylli ki skhim hapdeng u bnai Iaiong 2017 haduh Naitung 2020.
Kumjuh ruh, haba bishar ia ki data jong ki C&RD Bock na ka bynta ka IGNDPS bad ka thup kyrteng ki briew ba duna dkhot met, kiba ioh ia ka skhim CMSAS, ka pyni ba haduh 15 ngut kila ioh ia ka jingmyntoi ba T.2.12 lak na kine ki artylli ki skhim.
Kala kdew ruh ba 55 ngut ki briew ba duna dkhot met kila ioh rung ia ka song jingiarap ba kot T. 15.56 lak na kine ki artylli ki skhim kabym shym la ai jingbit kat kum ki kyndon. Kane ka song pisa ka dei kum ka jingiarap ia kibym don kam ne ka Unemployment Allowance bala sam da ka Ophis jong ka District Social Welare Officer.
Na kine haneng, la iohi ba namar ka jingai jingiarap naka CMSAS sha ki 111 ngut kiba la ioh ruh ia kiwei ki jingmyntoi n aka IGNWPS (41 ngut), IGNDPS (15 ngut) bad ka Unemployment Allowance (55 ngut), kala lam sha ka jingpynlut bym dei kaba kot haduh T. 22.91 lak.
Ha kajuh ka por, ka CAG kala ai jingmut ban leh noh da ka online registration ia ki nongioh skhim bad ban ai da ki kynja ID sha iwei pa iwei I nongiohskhim khnang ban lait na ka jingleh thok. Ka ong ruh ba ia ka thung kyrteng ba don mynta ruh dei ban pynkylla noh sha ka online database.