Nongstoiñ, Nailur 27: Ki Nongshong shnong hapoh ka jylla hi baroh kawei ha kum kane ka juk mynta, ki ju ïa ud ïa khuslai tang shaphang ka kyrduh kam kyrduh jam, namar ka jingnang bun ki samla shynrang bad kynthei kiba la ïa nang ïa stad katkum kane ka juk.
Bun byllai ki samla hadien ba ki la pyndep ïa ki jingpule jong ki, ki mad ïa ka jingeh bad kata ka long kim ïoh ïa ka kam ka jam kaba biang. Kane ka la pynkhuslai bad pynrit mynsiem ïa ki kmie ki kpa jong ki, kiba la pynlut ka spah ka phew ha ka ban kyrshan skul ïa ki naduh dangrit. Kane ka jingeh ka pynduh jingkyrmen ïa ki kmie ki kpa na ka bynta ka lawei ki khun ki kti jong ki.
Ha kine ki sngi kiba bun na ki samla kiba la nang la stad ha ki thaiñ Nongkyndong haba ki la ïoh ïa ka jingnang jingstad, ki la phai khmat pat sha ki shnong jong ki namar ban ap kam sorkar ka eh than. Hynrei ha ki shnong pat, ki don shibun bah ki kam ba lah ban kyrshan ïa ki.
Ym lah ban len ba kiba bun ki samla kiba kham don sap hi, ki ju mih na ki thaiñ Nongkyndong la ha ka shna jingshna, ha ki kam misteri, oh shrong, dro dur bad kiba bun kiwei de ki jaid kam.
Ha ki thaiñ Nongkyndong, nalor ka rep ka riang, ka ri jingri, ri dohkha, ri ngap, ri ‘ñiang ryndia, hynrei don sa kawei pat ka kam kaba kongsan ban kamai kajih na ka bynta ki briew ha ki thaiñ Nongkyndong bad kata ka dei kaba thaiñ jingthaiñ (Handicraft).
Ka kam thaiñ jingthaiñ ka dei kawei na ki kam kaba kongsan haduh katta katta bad kaba ai jingmyntoi khlem da donkam pynlut (invest) shibun ka pisa. Hynrei ka dei ka kam kaba ïaid iew bha katkum kane ka juk mynta.
Ka Shlem ha ka jingïakynduh ïa u Bah Phering Langrin na ka shnong Mawmarin kaba jngai kumba 6 kilometer na Maweit West Khasi Hills, la lap ïa ka jingdon sap une u rangbah ha kaba thaiñ jingthaiñ. Une u rangbah haba kren bad u nongthoh khubor, u lah ong ba ka kam thaiñ jingthaiñ ka dei kaba biang eh na ka bynta ki samla Nongkyndong kiba la nang la stad kiba im khlem kam khlem jam.
U la ong ba ha ki thaiñ jong u, bun bah ki samla Nongkyndong ki nang bha ban thaiñ jingthaiñ kum kaba thaiñ kriah, thaiñ shang, khoh, star, knup, ki trap bad bun kiwei pat na ka bynta ki jingpyndonkam ha ïing bad ha ki lyngkha ki risai. Haba thaiñ ïa kine ym donkam ban pynlut pisa bun, namar ba ïa ki dieng ki siej, ïoh bun byllai na khlaw khlem da thied ne siew dor.
U la ong ba lada don uwei ne ar ngut ki Samla ki ban sdang ïa kane ka kam, um artatien ei ei ba ka long kam beit bad yn lah ban shalan ïa kine ki tiar ki tar sha ki iew bapher bapher bad khamtam sha sor Shillong bad wat sha bar ka jylla ruh. U la ong ruh ba ha kum kane ka juk jong ka jingïakhun pyrshah ïa ki plastic, lada trei da kane ka kam kan kyntiew shisha ïa ki samla, namar ha ka jaka ka plastic lane ki borti jri lum ñiut lah ban pyndonkam noh da ki jait tiar ba shu thaiñ da ki siej ban lum ïa ki ñiut kiba mih na ki ïing ki sem bad kiwei kiwei.
U la ïathuh ba ka kam ban thaiñ ïa iwei I khoh ka shim por la kumno kumno ruh tang hapoh 3 kynta ban pyndep bad lada die ïa ka, kan shong dor haduh T.250/- ha ka dor Shnong. Namar kata ha ka shi sngi lah ban pyndep kumba 2 ne 3 tylli ki khoh, kata lada la don lypa ki tiar ki tar.
Na ka liang u Bah Phering Langrin, u la ai mynsiem ia kito ki Samla ki bym don kam don jam kiba shu im khlem kam, bym ïoh bylla ne ïoh kam, ba ki dei ban phai khmat sha kane ka kam. U la ong ba kim dei ban sngew poh ne lehraiñ ban trei ïa kum kine ki jait kam watla ki la pass ïa ka kyrdan pule ba kumno kumno ruh.
U la ai mynsiem ruh ba ki dei ban sdang noh khnang ba ki lah ban ieng ha la ki jong ki kjat, khnang ba ka lawei jong ki kan don jingkyrmen. Lada trei shitom, pynleit jingmut bad minot, kane ka jait kam kan ïarap ai kam ai jam ruh sha kiwei pat.
