Shillong, Nohprah 01: Kum ka sienjam ban iarap kyntiew ia ka kamai ka kajuh ha ki thaiñ nongkyndong, ka HID Foundation Shillong kala shim ia ki sienjam ban pynlong ia ka Meghalaya kum ka nongialam ha ka jingpynmih ia u Shynrai uba khlem ai dawai ne Organic Turmeric.
Hapoh ka Sustainable Livelihood Promotion Programme (ISLPP), ka HID Foundation kala sdang ia ka Organic Turmeric Project ha u Jymmang 2023 ha Marnagr-Umden Cluster, Umling C&RD Block, Ri-Bhoi District, da ka jingdon ia ka thong ban kyntiew ia ka rukom rep bad ban kyntiew lang ia ka ioh ka kot ha nongkyndong.
Da ka jingbei tyngka jong ka North Eastern Council (NEC) hapoh jong ka Ministry of Development of North Eastern Region (MDoNER) bad la pyntreikam da ka Directorate of Horticulture ka sorkar Meghalaya, kane ka projek kala iaid bha shakhmat. Ryngkat ka jingai jingkyrshan kaDistrict Horticulture Officer ka Ri-Bhoi, kane ka sienjam kala ai jingmyntoi ia 100 ngut ki nongrep bad kala wanrah ia ka jingkylla na ka bynta 1,000 ngut ha ki longiing jong ki nongrep.
Ki nongrep kila ioh ia ka jingkyrshan pisa kaba pura kiba kynthup ia ki tiar bad ki jingdonkam na ka bynta ban rep, ka bio-fertilizers, ka sboh bad ka bai bylla kaba man la ka sngi kaba ailad ia ki ba kin pynleit jingmut ha kajingrep ia u shynrai.
La pyndep ia kane ka rukom rep ha ka wat kaba nyngkong bad ha ka wat ka baar ka jingiaid shakhmat jong ka kam kala kynjoh sha ka 75% kaba pyni ia ka jingkhlain ha ka jingtrei ia ka kam.
Kane ka projek ka wad ruh ia ki lad ki lynti ban weng ïa ki jingeh kiba la slem bha, ka jingbym don ia ki symbai shynrai bad ka pynkup bor ia ka imlang sahlang ban khie im biang na ka jingshah ktah ka ioh ka kot ka jongki na ka jingsaphriang ka khlam jingpang COVID-19. Ka jingpynrung ia ka rukom rep khlem pyndonkam dawai, kadei da ka jingthmu ban pynthikna ban don ia ka ioh ka kot ia ki nongrep ka thaiñ.
“Kane ka sienjam ka long kham palat ban ia ka rep ka riang hynrei ka long ruh na ka bynta ka jingkyrmen bad ka jingskhem jingmut” la pynpaw ha ka kyrwoh jong ka HID Foundation ha ryngkat bad ka ai khublei ia ka NEC bad ia ka Sorkar India kiba la ai jingkyrshan ban tei ia ka jingim ki paidbah ha thaiñ nongkyndong bad ban pynkhlain ia ka imlang sahlang jong ki nongrep.
Katei ka sienjam kala pynlong ia ka Meghalaya ban kylla long kum ka nongialam ha ka jingpynmih ia u Shynrai ba khlem pyndonkam dawai bad ka long ruh ka jingkyrmen ia ki hajar ngut ki nongrep bad ka nuksa ban tei bad pynneh pynsah ia ka rep ka riang.
