Shillong, Jylliew 18: Ka Jaintia Students’ Union (JSU) ka la dawa na ka Sorkar ba kan shim da ki sienjam ba tyngeh kynthup ban khang shipor ia ka Internet, ban pynthikna ba ka jingpynlong ia ki eksamin thungkam Sorkar kan long kaba laitluid bad kaba iaid beit.
Haka kywroh ka JSU ka pynpaw ba ka Union ka la ïoh pdiang ïa ki jingujor kiba kynnoh ïa ki jinglehthok bad jingleh bym hok kiba la jia ha ka por eksamin ha ki katto katne ki jaka lyngba ka jingpyndonkam ïa ki mobile phone.
Ha ka shithi sha u Symbud Myntri Rangbah ba khmih iaka tnat kam Pohiing Bah Prestone Tynsong, ka JSU ka la ong, “Ngi ngeit skhem ba ka jingpyntreikam ia ka jingkhang ia ka internet ha ki kynta ba don ka eksamin ka lah ban tehlakam ym duna ia ka 50–60% ki kam thok lyngba ka juk online”.
“Khamtam eh, ha kane ka juk Artificial Intelligence (AI), ka kor AI ki lah ban shah pyndonkam bakla ha ki kyrtong ban leh thok ha ka por eksamin. Da ka jingïarap jong ki smartphone, ki smartwatch, lane ki tiar ba la buhrieh, ki kyrtong ki lah ban ïoh da kaba suk ïa ki apps ba don ha ka AI lane ki chatbots kiba ai ïa ki jubab kiba thikna mardor” la ong ka JSU daka ba ong ba kane ka long kumba leh shilliang bad ka pyniap noh iaka jingkyntang ka rukom pynlong eksam.
Haba pynksan ïa ka jingdonkam ban talasi, ka jingpeitngor bad ka jing pyrkhing bha ha ki jaka eksamin, ka JSU ka la ong ba dei ban pynjari ïa ka rukom talasi kaba pyrkhing bha ha ki khyrdop rung bad hapoh ki jaka eksamin khnang ban lap bad khanglad ïa ka jingpyndonkam ïa ki tiar bym ai jingbit.
Ka JSU kala pynksan ba ka jingbuh ia ki CCTV ha man la ki jaka eksamin kan long kum ka jingkhanglad ia ki kam bymman bad kan iarap ban pynthikna ia ka jingkitkhlieh bad ka jingshai ha ka jingpynlong ia ka eksam.
“Khnang ban pynkhlain shuh shuh ia ka jingshaniah jong ki paidbah ha ka rukom thung kam, ngi ai jingmut ba dei ban buh ruh ia ki CCTV ha ki por ba pynlong ia ki Interview. Kane ka sienjam kan wanrah ia ka jingshai kaba kham bha bad kan pynduna ia kino kino ki lad jong ki kam bym hok ne ki jingleh shiliang khmat,” la ong ka seng.
“Ngi ngeit ba lada ka Sorkar ka shim khia bha ïa kine ki lad jingïada bad pyntreikam hok ïa ki, kan ai jingmyntoi shibun ïa ki nongkwah kam kiba shisha bad kiba trei shitom ha kylleng ka jylla. Kan ïarap ruh ban pynphai biang ïa ka jingngeit hapdeng ki samla bad ki paidbah ha ka rukom thung kam bad ha ka jingtreikam jong ka Sorkar”.