Shillong, Naitung 20 : U Myntri Rangbah ka Jylla Conrad K Sangma ha ka sngi Palei ula pynpaw ia ka jingsngewskhem ba ka Meghalaya kan sa kiew ha ka kyrdan jingdon jingem hapoh ka Ri ha kine ki san snem ban wan.
Kane ka jingkynthoh kala mih hadien ba ka Jylla kala shah buh ha ka kyrdan napdeng ki 5 tylli ki Jylla ba duk tam ha India. Ia kane ka sei madan da ka kaiphod bala jer kyrteng ‘ National Multidimensional Poverty Index (MPI): A Progress Review 2023’ bala pyllait da ka Niti Aayog ha ka 17 tarik Naitung.
“Ki kam ki jam ki shim por, ngi hap ban sdang da kaba pdiang hangno ba ngi don, kiei ki jingtynjuh ba ngi iakynaduh bad ngin sa trei ha kaban pynjanai ia ki hynrei nga thikna ba ha kine ki san snem ban wan, ngin sa iohi ia shibun ki jingkylla ha ki nombor” ong u Conrad haba iakren bad ki nongthoh khubor.
“Nga la dep iohi ia ki jingshisha, ngam lah ban pyni sha phi, phin nym lah ruh ban iohi ia ki namar ka dei ka kam kaba iar bad bah eh kaba ngi leh hynrei lada phi dei ban iohi ia ki jait kam ba ngi la shim, phin sa sngewthuh ba ki kam bala leh ki dei ha kaban pynthikna ba ia kine ki jingsngew bad kine ki ishu yn lah ban pynbeit bad nga sngew skhem ba ha kine ki san snem ban wan, ki kam kin sa pher bha na ka bynta ka Jylla Meghalaya” ula bynrap.
Haba pynpaw ba ka Meghalaya kala mad ia shibun ki jingtynjuh, u Myntri Rangbah ula ong “Baroh ki sienjam bala shim ha kine ki san snem bala leit ki dei na ka bynta ban pynkylla ia ki kam ki jam. Kam dei kaba suk bad kam dei ruh kaba suk ban sngewthuh ba ha kine ki 45 snem bala leit, ngi dei kiba la sahdien bha”.
“Kila don shibun ki jingtynjuh hynrei ngi la pyrshang ban pynkylla ia ki ha kine ki san snem bala leit bad ngi la lah ban wan rah ia katto katne ki jingkylla ha kaba wat ka Sorkar India kala iaroh ia ngi hynrei haba peit kyllum lang, ka jingtynjuh ka dang don. Ngi hap ban sdang da kaba pdiang ia ka jingshisha ba ngi don ia ki jingtynjuh, pdiang ia ka jingshisa ba ngi dang sahdien bad da kaba pdiang ia kata, ngin sa lah ban pyntyllun shakhmat ia ki kam ki jam” ula ban.
U Conrad ula bynrap ruh ba ka Sorkar Jylla kan sa shong bishar ia ka kaiphod jong ka Niti Aayog bad kan sa shim ia ki sien jam ba dei ban shim.
U Conrad ula pynkynmaw ba ka Meghalaya kala poi ha ka kyrdan ba 27 ha ka jingai injek ha u snem 2018 bad mynta kala poi ha ka kyrdan ba 2 bad ong “Kane baroh ka dei namar ngi lah pyrshang borbah ban pynthikna ba ngi sdang ban trei bad leh eiei ia katei ka kam.
Ngi don ia u nombor uba heh ha ka jingiap ki longkmie ba armet ha kawei ka por hynrei ha kine ki san snem bala leit, ngi la lah ban pynduna ia ka da 45-50 %”.
Ha kawei ka liang, u Myntri Rangbah ula ong ruh ba mynta ka Jylla kala pynlut kham bun ban ia kaei kaba ju pynlut ha ki bun bun snem bala leit noh haba phai sha ka mang tyngka.
“Ka jingpynlut jong ngi kala tam ia ka T. 17000 klur kaba ju long baroh shikatta T. 9000 klur san snem mynshuwa” ula ong.
Ula ong ruh “Ngin hap ban sngewthuh ba baroh ki jingktah bad baroh ki kam ba ngi la leh ka donkam ia kaban leh ha ka kyrdan jong ki Shnong ki thaw, ha ki jaka nongkyndong, ki nongrep ki donkam ia ki jingiarap. Ta ka daw ka prokram kum ka FOCUS bad FOCUSS+ bad kiwei ki Mission kila kyntiew bha ia ka ioh ka kot jong ki Nongrep”.
“Mynta, hato kin seisoh mardor? Kam dei kaba suk. Kan shim por. Baroh kiei kiei kin shim por. Hynrei ngi la shim ia ki sienjam kiba donkam ban shim? Ngi la shim. Hato ngi la iohi ia ki jingkylla? Hooid, ngi la iohi. Ngim sa lah ban kiew ha ka kyrdan? Ngin lah” bynrap u Conrad.
