Shillong, Nohprah 7: Ka Shyntor Festival sa tang katto katne sngi kan sa sdang noh ha ka jaka kaba itynnad ha ka shnong Shyntor Bulia. Hynrei ym ju kham iohsngew ba kumno la pynwandur ia kane ka tamasa lane ka jingdonkam ia ka haba ki don bun ki tamasa kiba la pynlong ha kylleng ka Jylla. Hato kane ka tamasa ka dei kaba shu pynlong tang kum ka tamasa ban lehkmen hapdeng kiwei pat ki tamasa ki tamasa kiba la sakhi hapoh ka jylla, khamtam ha ka por tlang, ne ka dei kaei kaei kaba kham phylla, kaba iapher khyndiat bad da ka jingthmu ban pyni ia ki mat ki ba donkam ban phaikhmat.
Ka Shyntor Bulia ka don hapdeng ka Wah Umsiang bad Umsha, ka shnong kaba itynnad ha ka bynta mihngi jong ka Ri Bhoi district, kaba jngai kumba 25 km na Nongpoh. Ka dei ka jaka shong jaka sah ia ki 459 ngut ki nongshong shnong bad kaba don 70 tylli ki longiing, ka shnong kaba riewspah ha ka jingdon jingem tynrai hynrei kaba mad pat ia ki jingtynjuh kum ka jingbym biang ki lynti synkien, ka jingbym don ia ka jingkieng iaid kali, kaba ju mad ia ka jingshlei um ha ki por lyiur kaba pynduhlad ia ki nongshong shnong ban ioh ia ki lad jingshakri kynthup ruh ia ka jingioh jingsumar ha ka pang ka shitom.

Wat hapdeng ka jingitynnad bad jingbhabriew, kam lah ruh ban pynmih tang kawei ka dur ka dar hapoh jongka jingwad ha ka Google Image!
Ka Shlem kala ioh ban iakren bad ki nongpyniaid ia katei ka tamasa ban sngewthuh khambha bad ia ki thong ki jongka bad kumno kan ai jingmyntoi ia ki paitbah katei ka shnong
Kawei na ki nongpyniaid ka Rosanna Lyngdoh, kaba dei ka trai jongka Habasuk Farms, kala pynpaw ba kadei ha ka por ba kala leit ban jngoh nyngkong eh ia ka Shyntor Bulia ba kala shem ba ki nongrep kila hap ban iakhun tyngeh watla ka jinglong ka jaka ka long kaba biang bha. Da kaba kut jingmut ban pynkup bor ia ki, kala sdang ban iatrei ryngkat bad ka shnong ka thaw da kaba kyntiew ia ka jingpynmih ia ki mar na ki mar rep bad ban ialap ban rep ban riang ha ki jaka khlaw kum ka lad ban pynneh pynsah ia ka kamai kajih.
Kawei na ki sienjam, kaba la lamkhmat da ka Jharna Foundation hapoh jongka SPARSH Vertical, la sakhi ia ka jingthung ia u Moringa Oleifera kum shi bynta jong katei ka jingialap kaba iar. “La thung 10,000 tylli ki Moringa hapoh dewbah Southeast Asia”, kaba la kyrshan da ka Global Campaign for Peace Education. Ia kitei ki symbai la noh synniang da Aien Amri, u nongrahtien syiem jong katei ka Campaign uba na Nagaland. Ka jingthmu kadei ban pynlong ia u Moringa uba pawnam kum u jingthung uba don ia ki bynta kiban tei ia ka met bad ia ki bor dawai na ka bynta ka koit ka khiah ha ka shnong ka thaw bad ka ioh ka kot lyngba ka rep ka riang ha ki khlaw ki btap.

Da ka jingshimkhia lang ban kyntiew ia ka Shyntor Bulia, ka Shyntor Festival kadei ka jingiatreilang hapdeng ka Rongjeng Welfare Foundation (RWF), Dorbar Shnong Shyntor Bulia, Habasuk Farms, Jharna Foundation bad ka shnad ka jongka ka AVYANNA, Online Tent Service Centre bad u nongpynmih u Rajendra Prasad (Tamil Nadu) bad Rangtei Pyngrope, u nongrwai jongka kynhun tem Remnants, uba dei u nongrah tiensyiem ia ka tem ka put ha kane ka Festival.
Ki nongiohi jngai kiba kynthup ia u Babul Gogoi, Rosanna Lyngdoh, Satrupa Bhattacharjee, Jubanlang Kharbihkhiew bad Rajendra Prasad kila ia wanlang ban pynthikna ba ka roi ka par kan dei kaba iajan bad ka mariang, kaban neh ban sah bad kaban ialam hi da ka shnong ka thaw.
Ka iapher na ki tamasa ban iohnong ha ka kamai kajih, ka Shyntor Festival kadei kaba la pynwandur ban pynmih pisa na ka bynta ban kyntiew ia ka roi ka par ha ka thain nongkyndong, ryngkat bad ka iada ia ka jingdon jingem ka mariang bad ban pynkup bor ia ka shnong. Ha baroh ki bynta naduh ka jingpynwandur, ka jingpynbiang ia ki jaka sah bad ka bam, kadei kaba la ngam tynrai bad iatrei beit bad ki trai shnong. Ki jaka bam kidei kiban pyniaid da ki nongshong shnong ban pynthikna ba ka jingmyntoi kan neh beit ha katei ka jaka.
Ha ki 3 sngi jong kane ka tamasa kin don ia ki prokram ki bapher:
Ka jingpynbyrngia na ki kynhun tem
Ka jingpyni ia ka jingleh ia ka Sand Animation bad Ventriloquism
Ki kam kilan met bad ka jingsah ha ki camp
Ka jingdie ia ki jingbam tynrai ki Khasi
Ka jingpyninam ia ka sap ha ka liang ka Art bad ka jingioh ia ka lad ban iakren iakhana bad ka shnong ka thaw
Ki jaka kiban ioh sah ki kynthup ia ka jingbuh ia ki camping tents, alpine tents, bad ka jingshna ia ki iing siej kaba la pyniaid hi da ki nongshong shnong, kaba ailad ia ki nongwankai ban ioh mad ia ka jingim ha ka thain nongkyndong hapoh ka jylla Meghalaya.
Kan don ruh ka Art Residency Program ha kane ka tamasa kaba la pynwandur da u Nongohdur uba la ioh ia ka National Award u Parthasarathy Kota. Ki nongdro bad ki nongoh dur na kylleng ka Meghalaya bad ka ri kin pynlut 7 sngi ha katei ka shnong ban pyninam ia ka kam kaba kila leh ha katei ka tamasa.
Ki nongpyniaid ki khmih lynti ba kin lah ban pynlong man la ka snem ia kane ka tamasa lada kane ka jingsdang ka long kaba iaid beit bad ki don ia ka jingthmu ban pyniar shuh shuh ia ka. Ka jingioh na kane ka tamasa kan leit sha ka shnong ka thaw ban leh ia ki kam pynroi, ban pynthikna ban pynbiang ia ki jingdonkam kiba kongsan. Ki kyrmen ruh ban buh ia ka kane ka shnong ha ka map jong ka kam jngohkai ha Meghalaya bad ka thain, kaban kyntiew shuh shuh ia ka lad kamai jakpoh jong ki nongshong shnong.

