Shillong, Iaiong 7: Ki khun Khasi khara hynne ka sngi Nyngkong kila rakhe ia ka Shad Suk Mynsiem ne ka ‘Dance of the Joyful Souls’, kaba dei ka Shad ainguh kaba shisien shi snem.
Da ki hajar ngut ki paidbah kynthup ia ki nongjngohkai kila leit ban sakhi ia katei ka Shad tynrai kaba la pynlong ha Madan Weiking, Jaiaw mynta la palat spah snem.
Ia kane ka shad la pynlong da ka Seng Khasi Seng Kmie, ha kaba kala sdang ha ka sngi Saitjain bad la pynkut noh hynne ka sngi Nyngkong.
Kila don 1517 ngut ki nongshad kiba iashimbynta ha ka Shad Suk Mynsiem mynta u snem kiba kynthup ia ki 830 ngut ki Shynrang bad 687 ngut ki Kynthei naduh kiba dang rit haduh kiba la heh ha ka rta. Kine kila shad da kaba bud ryntih ia ka jingsawa kaba mih na ka ksing bad ka tangmuri ban ainguh ia u Blei Trai Kynrad ia ka jingkyrkhu kab ula theh sei.
Haba pynpaw iaka jingkongsan jong kane ka shad tynria, uwei u rangbah jong ka Seng Khasi ula ong, “Ka Shad Suk Mynsiem kadei ka shad jong ki Khasi kiba dang bat dang ksoh ia la ka niam tynrai ban ainguh ia u Blei Trai Kynrad ba yn theh ia ka jingkyrkhu ban bha ka rep ka riang, ban ioh ia ka koit ka khiah ban bha ka kamai kajih bad ban don ia ka jingsuk”.
Ula ong, ba kane ka shad ka dei ka kaba la shad kaba la rim bha hynrei dei naduh u snem 1911 ba ka Seng Khasi kala rai ban pynlong ia kane ka shad ha ka rukom kaba paka bad kaba ryntih ha Madan Weiking.
Ia kane ka Shad Tynrai la wan ruh ban sakhi da u Myntri Rangbah ka jylla u Conrad K Sangma, u Symbud Myntri Rangbah u Bah Prestone Tynsong, ki Myntri Sorkar, u MP ka Shillong u Dr Ricky AJ Syngkon bad kiwei kiwei.
Ha kane ka shad la pyni ruh ia ka ksiar bad ia ka rupa kaba nylla kaba long shi bynta ha ka riam ka beit jong ki nongshad.
Kaba kham kongsan eh ia ki kynthei ha ka riam ka beit ka jongki, kadei ka jingphong ia ka pansngiat rupa ha ki khlieh jong ki thei sotti.
Ka pansngiat bad u lasubon ha ki bynta jong ka ryndang, kaba pyni ia ka jinglong kordor jong ka kynthei, ha ka jingim kaba man la ka sngi ka jongka, ha kaban pynneh pynsan ia la ki khun ki kti bad ban ri bad sumar ia ka iing ka sem.
Katba u nongshad shynrnag pat u keng ia ka ryngkap rupa kaba don 3 tylli ki khnam.
Kine ki khnam ki thew ia ka jinglong kongsan ha ka jingim jong u shynrang naduh ka sngi kaba kha haduh ka sngi kaba u khlad noh. U khnam uba nyngkong u thew ban iada ialade shimet, u baar u thew ban ieng ban iada iala ka longiing longsem bad uba lai u thew ban iada ia ka jaka ka puta bad ia ka kur ka jait.
Dei ha ka Shad Suk Mynsiem ba ka jingtem bad ka jingsawa kaba mih na ki ksing, tangmuri, cymbal kaba la iaid ryntih lang bad sngewtynnad bad ka rukom shad ruh ka long da kaba bud ryntih na ka jingmih na kitei ki jingtem bad jingsawa, ka jingtem jingput kaba la pynneh pynsah naduh ki por kiba rim ba jah.
Kane ka shad ka ai ruh ia ka khubor ba ka jingim kadei ban long kaba don jingmut, kaba kmen bad kaba kiew shaphrang.
