Sdang ka jingialang G20 Space Economy Leaders Meet ha Shillong

Date:

Share post:

Shillong, Iaiong 17 : Ka jingialang ba sdang jong ka G20 Space Economy Leaders Meeting (SELM) kala sdang hynne ka sngi Nyngkong ha Shillong, Meghalaya.

Kane ka jingialang ba arsngi ka long eh ha kaban pyni ia baroh ki jinglah treikam jong ka ISRO bad ka Department of Spcae bad ban iatreilang ha ki mission ban wan ha ka saian.

Ha kane ka jingialang plie ba la pynlong ha Hotel Courtyard ka Marriott la iashimbynta da u Myntri Rangbah ka Jylla Conrad K Sangma, u Myntri Khynnah ka Sorkar Pdeng ba khmih ia ka pla tyngka Pankaj Chaudhury, u Myntri Khynnah ba khmih ia ka Science & Technology Dr Jitendra Singh, G20 Sherpa Amitabh Kant, Secretary, Department of Space Somanath S, Chairman IN-SPACe Dr Pawan Kumar Goenka bad kiwei kiwei ki Heh Sorkar.

Haba kren ha ka jingialang, u Myntri Khynnah ka Tnad Pla Tyngka Pankaj Chaudhury ula ong ba ka ioh ka kot jong ka Ri India kala kiew sted bha bad kaba bun ka synniang halor kane ka jingkiew ka dei kaba wan na ki kamna haw haw (space).

Haba banjur ia ka jingdonkam ban leh ia ki kam ki jam ha haw haw (space activites) ha ka rukom kaba don jingkitkhlieh, ula ong ba ka Ri kala shim ia ki lad ki lynti ban kyntiew ia ka New Space ban nang pynkhlain ia ka space economy (ka jingpyndonkam ia ka haw haw ban ai jingmyntoi ia u khun bynriew). Kumba baroh ki dkhot ka G20 kila thaw ia ki space agency bad industry, ka Ri ruh ka dei ban khmih shakhmat sha ka jingiatreilang, ula ong.

U Chaudhury ula ong ba ki technology ba pyntreikam ha ka haw haw ka dei kaba la ithuh kum kawei na ki synniang ba kongsan bha sha ka roi ka par bad ka jingkiew shakhmat. Ki technology kum ki satellite ban peit ia ka pyrthei, ka satellite jong ki lad pyniasoh bad kdew lynti kila iarap bha ha ka rep ka riang, ka jingpynjulor ka mariang, ka leit ka wan, ka koit ka khah bad ruh ban leh eiei halor ka jingkylla ka suinbneng.

Haba aiksai ia ka jingkut jingmut jong ka Sorkar ban kyntiew ia ka space tehnology na ka bynta ka Ri, u Myntri ula ong “ Ka India Space Programme ka dei kaba la pynmih da ka jingthmu ban pyndonkam ia ki jingmyntoi kiba ioh na ka space technology ha kaban weng ia ki jingeh jong u paid bynriew. Ka Sorkar India kala ithuh ia ka haw haw (space) kum ka nongsynniang kaba hakhat eh ha kaban kyntiew ia ka ioh ka kot ka Ri ha ki snem ban wan. Ban pynurlong ia kane, ka Sorkar kala plie ia ka Indian Space sector ban kynshew pisa da ki riew shimet lyngba ka 2020 space sector reforms”.

U Dr Jitendra Singh haba ai jingkren lyngba ka video ha kane ka sngi sdang, ula ong “Ha kine ki khyndiat snem bala leit noh, ka Space technology kala rung ha ka jingim jong baroh ki briew bad namar kane, kala jingdawa kala jur ia ki jingshakri kiba lah ban ai lyngba ka haw jaw kiba don ia ka lad kamai”.

“Haba iadei bad ka Indian Space & Research Organisation (ISRO), kala pyrshang katba lah ban pynurlong ia ka jingdawa ia ki lad jingshakri kiba wan lyngba ki kor ba buh ha haw haw bad ha kajuh ka por, kala shimkhia ruh ia ka jingdonkam ban pynleit jingmut ha ki jingwad bniah (research) ban pynmih ia ki technology ba thymmai”.

“Ka Sorkar bala khlieh da u Myntri Rangba Duh Narendra Modi kala shim ia ka rai ba kongsan ban plie ia ka space sector na ka bynta ka jingkynshew pisa jong ki riew shimet ka Ri India lyngba ka 2020 Space Sector Reforms khnang ban nang pynbun ia ka jingiashimbynta ki riew shimet ha ki kam ba lah ban trei na haw haw. Ka jingnang bun ka jingiashimbynta ki riew shimet kan nang pynkhlain ia ka synniang jong ka ri India ha ka Space Economy hapoh ka pyrthei” ula ong.

U Myntri Rangbah ka Jylla Conrad K Sangma ha ka jingai jingkren, ula pynpaw ia ka jingsngewnguh halor ka rai jong u Myntri Rangbah Duh ban pynlong ia ka G20 programme ha baroh kawei ka Ri haba ong “Lada ngi peit ia ki mat bala wanrah ban iakren mynta ka sngi halor ka space technology bad economy, bad ka jingwan pynlong ha Shillong, ka dei kaei kaei kaba nga sngew burom katta katta”.

U Conrad ula ong ba ha ki por bala leit noh, ka India kala iohi ia shibun ki jingkylla bad katba ka Ri baroh kawei ka dang jam shakhmat, ka thain Shatei Lam Mihngi bad ka Jylla kum ka Meghalaya ki bym pat ju iohi ia kum kane ka jingkiew ha ka ioh ka kot, kala ioh bynta lang ha kane ka jingkiew ka ioh ka kot bad ka jingjop jong kane ka Ri ba khraw.

U Amitabh Kant, G20 Sherpa haba ai jingkren ula ong ba ka India ka ngeit skhem ba ka Ri, ka dei ban pyrkhat bad leh da ka jingiatylli kawei ha ka jingiaid lynti ban leh ia ki kam lyngba ka space (haw haw). Ula kdew ia ka kam ba sah khana (historical event) bad ki jingpyrkhat bala sam da u Wing Commander Rakesh Sharma, u Nong India ba nyngkong eh uba la leit sha haw haw- “Mano mano ruh ba leit sha haw haw kin pyrshang ban peit shuwa iala ka jong ka Ri, hynrei mar syn iohi la lap ba kam don satia ka jingpruid dak ia u pud bad kiwei ki Ri bad ba ka pyrthei ka long kum kawei ka Longiing ha kaba kiei kiei baroh ki long kumjuh ia baroh”. Ula kyntu ia ki nongiashimbynta ban shim khyndiat ia ka por ha kaban pyrkhat ba kumno kane ka jingpyrkhat bala kren da ki phew snem mynshwa, kala phalang ha ka theme jong ka India’s G20 Presidency “Vasudhaiva Kutumbakam” lane “One Earth. One Family. One Future.”

Haba kren halor ka India Space Policy 2023, u Kant ula ong ba ia kane ka policy la pynbna haba sdang jong une u bnai da ka thong ban ailad ia ki riew shimet ba kin kynshew lang ha ki kam ba lahban pyndonkam ia ka haw haw na ka bynta ka Ri Infia.

Haduh 28 ngut ki delegate na ki Ri G20 bad ki Ri ba shah khot sngewbha kila wan iashibynta na Ri Argentina, Australia, France, South Korea, Mexico, Turkiye, USA, Oman, Bhutan, Srilanka, China, Russia, Netherlands, Germany, Indonesia bad UK. Ki stad ki jhat ba pawkhmat ka Ri bad nabar ri ruh kumjuh kila wan ban iashumbynta ha kane ka jingialang.

Ki Startups (nongsengkam) ha ka space economy sector kiba iashimbynta ha kane ka jingialang kila ioh ia ka lad ban pyni iala ka jong ka kam ba ki trei. Katto katne na ki ki dei ka Alpha Design, Satsure, Oneweb, Data Pattern, Centum Azista Aerospace, Caliche, L&T, Skyserve, Ananth Technologies, Agnikul, Digantara, Pixxel bad Dhuruva Space.

Share post:

spot_img

Popular

More like this
Related

Mudui mukotduma u Dy Speaker | Dawa bai mynrain khmat haduh T.100 klur ia ki nongleh Social Media

Shillong, Lber 12 : U Deputy Speaker ka Iingdorbar...

Kwah shong trok u slowloris | Ai jingiada ki nongniah trok | Shimti ka Wildlife

Nongpoh, Lber 12 : U mrad Bangsoh ba ju...

Kem ki Pulit ia 4 ngut kiba thombor ia ka Iingsah ka para u MLA ka Mawshynrut

Nongstoin, Lber 12 : Ki pulit ka Mawshynrut Police...

Manipur | Kurup ki bor pahara ia bun bah ki tiar ialeh hapoh ka 24 kynta na Imphal East

Imphal, Lber 12: Ki bor pahara ki la ioh...