Delhi Nailur 29: U MP ka Lok Sabha na Shillong Parliamentary Constituency Bah Vincent Pala ula ong, ba ka jingpynlong iaka National Seminar ha Delhi kaba wan iashimbynta da ki riewstad bad ki riewshemphang ka long kaba biang bha khnang ban ioh ia ki buit ha ka ban lah pyniaid shakhmat iaka jingdawa ban pynrung noh ia ka ktien Khasi ha ka Khyrnit kaba phra jong ka riti synshar ka ri.
Haba kren haka National Seminar ha National YMCA Hostel kaba don ha nongbah Delhi kaba la pynlong da ka Khasi Author Society (KAS) bad ka Hynniewtrep Delhi Association (HTDA), u Bah Pala ula ong, ka long kaba kongsan bha ba ka ktien Khasi kan rung ha ka Khyrnit kaba Phra.
“Kum u MP ka Lok Sabha, nga lah trei shitom ban rah ia ki mat iatai hapoh ka Iingdorbar Lok Sabha lyngba ka Private Members Bill, Zero Hour, Resolution hynrei ngam shym la ioh ia ka lad ban wanrah sha ka jingiatai bad nga kyrmen ba ngan sa ioh noh mynta ka kynti. Nga la buh ia ki jing kylli khnang ba ngan ioh ai iaka Khasi Authors Society ia kaei kaba nga dei ban leh nga la leh” ong u Bah Pala.
Ula ong ba ka ktien Bodo kam pat dei ban rung haka Khyrnit kaba Phra, hynrei namar ka jingbiang ka buit ha ka jingtreikam kane ka ktien kala ioh ban rung. Ula kdew ia ka jingdonkam ban don ka jingiatreilang kum ka Jaidbynriew haba kyntu ia ka KAS ba kan shimkhia bha ia kane ka bynta khnang ban lah pynurlong ia ka jingangnud u paidbah.
Ula ong ba ka Sorkar Pdeng kala dep ithuh thymmai ia 22 tylli ki Ktien hapoh ka Ri bad kiba sah mynta ban ioh iaka jingithuh ki don sa 38 tylli.
Ula kyntu ruh ba ka long kaba donkam ban iakren da ka ktien Khasi hapoh Assembly namar ki don ki MLA ki bym pat pyndep ia ka Matric bad ka long kaba donkam ban kren bad ban thoh ia ka Khasi bad kane kan pynneh bad kan pynheh shuh shuh ia ka ktien Khasi.
U Chairman ka KHADC u Bah Lamphrang Blah haba kren kum u Symbud Kongsan, ula ong, haba la duh ka ktien ka jaidbynriew ruh kala duh noh, kumta ka long kaba donkam ban pynkhlain iaka ktien Khasi.
“Ha u 2015 la wanrah iaka mat ban iatai hapoh ka dorbar jong ka KHADC ban dawa na ka sorkar jylla ba kan shimkhia ha ka ban dawa pynrung noh iaka ktien Khasi ha ka Khyrnit kaba Phra bad ka Sorkar Jylla ha u 2018 hapoh ka jingialam u Conrad Sangma kala mynjur iaka Resolution hapoh ka iingdorbar thawain halor kane ka kam” ong u Bah Lamphrang Blah.
U Bah Lamphrang u pyntip ba ka KHADC kala thung mynta ia da Research bad Development Committee ban wad ia ki jingtip kiba bniah (Research) halor ka riti ka dustur, ka thoh ka tar bad ka kolshor u Khasi.
U ong ba ka Ktien Khasi ka dei kaba la paw bad kaba suk bad bun ruh ki briew ki bym dei ki Khasi kila nang ban kren ia kane ka ktien haba ai nuksa ia ka jingioh distinction jong kawei ka samla bym dei ka Khasi ia ka sobjek Khasi.
Ula pynpaw ruh iaka jingsngewkmen ba ka shlem Khasi Learning Center kala ai jinghikai ia ki bym dei Khasi ba kin tip bad nang iaka ktien Khasi bad ka KHADC kala ai jingiarap ruh T.2 Lak iaka KAS ba kan pyniaid shakhmat ia ki kam ki jam jongka ha kaba iadei bad ka ktien Khasi.
Na ka liang ka Myntri Sorkar ka Kong Ampareen Lyngdoh kala ong, ba ka sorkar MDA kam shym la shongthait halor ka mat jingdawa ban pynrung ia ka ktien Khasi haka Khyrnit kaba Phra bad dang shen ka Kynhun Myntri hapoh ka jingialam u Conrad K Sangma kala leit iakynduh ia u Myntri Rangbahduh ka ri u Narendra Modi ban iakren halor kane ka mat.
“Ngi la ai ka dorkhas ha u Myntri Rangbahduh ka ri bad ngi la buh hakhmat eh ia ka mat jingdawa ban pynrung noh ia ka ktien Khasi ha ka Eight Schedule jong ka riti synshar ka ri” ong ka Kong Ampareen.
Kala ong, ba ka long kaba donkam ban iatai ia kane ka mat hapoh ka Parliament bad ka long kaba donkam ia u MP ka Rajya Sabha ba yn rah ia kane ka mat kum ka Private Member Bill ban iatai hapoh ka iingdorbar thawain ka ri.
Kala iaroh iaka KAS kaba la trei shitom naduh ki snem kiba la dep haba pynpaw ba ka sorkar jylla kan ym shongthait ha kaban buddien ia kane ka kam haduh ba kan da urlong.
U Executive Member ka KHADC u Bah Teibor Pathaw, ula ai khublei ia ka KAS kaba la pynlong ia kane ka jingialang ban lum ia ka jingialang hangne, khamtam haba ka ktien Khasi ka long kaba la donkam ban ioh noh ia ka jingithuh bad ka long kaba donkam ban pyni sha ka sorkar kmie ia kane ka jingdawa ka jong ka jaidbynriew.
